నాగుల చవితి రోజున సర్ప దేవతల పూజ ముఖ్యంగా జరుగుతుంది. దీపావళి తర్వాత వచ్చే కార్తిక శుద్ధ చవితి రోజున నాగుల చవితి పండుగ జరుపుకుంటారు. ఈ పండుగను ప్రధానంగా మహిళలు తమ కుటుంబం, సంతానం, వ్యవసాయం, ఆరోగ్యం కోసం శ్రద్ధతో ఆచరిస్తారు.
నాగుల చవితి పూజ విధానం:
- స్నానం: ఈ రోజున స్నానం చేసి శుభ్రంగా ఉండాలి. పూజకు ముందు శరీరాన్ని శుద్ధి చేయడం ముఖ్యమని భావిస్తారు.
- నాగ దేవతల ప్రతిష్ట: ఇంటిలో లేదా సమీపంలోని పాములకు సంబంధించిన చెట్లు, చెరువులు లేదా పుట్టలకు పూజ చేస్తారు. కొందరు ఇంట్లోనే నాగ దేవతల విగ్రహాన్ని కూడా ప్రతిష్ఠించి పూజ చేస్తారు.
- పూజ సామాగ్రి: పాలు, గుడ్డు, కడుక్కున్న పసుపు, కుంకుమ, గంధం, పువ్వులు, నువ్వులు, అక్కుల బియ్యం, చక్కెర, పానకం, అరిటాకులు, పాయసం వంటి పదార్థాలను పూజ కోసం ఉపయోగిస్తారు.
- పూజా విధానం:
- నాగ దేవతలకి పసుపు, కుంకుమ అర్చన చేసి, పాలు అర్పిస్తారు.
- పువ్వులు, పాయసం, నైవేద్యం సమర్పిస్తారు.
- కొంతమంది విష్ణు సహస్రనామాలు, నాగ దేవతల మంత్రాలు లేదా శ్లోకాలను చదువుతారు.
- నైవేద్యం: పూజ అనంతరం నైవేద్యంగా పిండి వంటలు, పాయసం, పానకం వంటి వాటిని నాగ దేవతలకు సమర్పిస్తారు.
- మొల పూజ: నాగుల చవితి రోజున మొల (తలుచు బిందెలను) పూజించటం సంప్రదాయంగా ఉంది. దాని ద్వారా కుటుంబంలో అన్ని విభాగాలు సురక్షితంగా ఉండాలని కోరుకుంటారు.
ముఖ్యమైన నియమాలు:
- ఈ రోజున ప్రతి ఒక్కరు ఆహారంలో ఉప్పును ఉపయోగించకుండా వుండడం విశిష్టంగా భావిస్తారు.
- సాయంకాలం కొందరు తేనెను, పాలను బిల్వపత్రాలతో కలిపి నాగ దేవతలకు అర్పిస్తారు.
- పూజ పూర్తయ్యాక పిల్లలకు, ఇంట్లో వారికి పూజ చేసిన పసుపును పూయడం శుభప్రదంగా భావిస్తారు.
నాగుల చవితి పూజ ద్వారా నాగ దేవతల కృపను పొందేందుకు విశ్వాసం కలిగి వుంటారు.