గణపతి పూజ హిందూ సంప్రదాయంలో ఎంతో పవిత్రమైనది. ప్రతి హిందూ కుటుంబంలోనూ ముఖ్యమైన పూజ. వినాయకుడు అన్ని కార్యాలకు ఆరంభ దేవుడు. అందుకే ఏ పని ప్రారంభించినా ముందుగా గణపతిని స్మరించుకోవడం ఆనవాయితీ. గణపతి పూజ చేయడం వల్ల మనసు ప్రశాంతంగా ఉంటుంది, అంతేకాకుండా అన్ని విఘ్నాలు తొలగిపోయి మనోరథాలు నెరవేరుతాయి అని నమ్మకం.
గణపతి పూజలో వాడే సామాగ్రి:
- గణపతి విగ్రహం లేదా ఫోటో: పూజకు ముందుగా గణపతి విగ్రహం లేదా ఆయన చిత్రాన్ని సిద్దం చేసుకోవాలి.
- పసుపు, కుంకుమ: ఇవి దైవిక పూజలలో ముఖ్యమైనవి. పసుపు శుభ్రతకు, కుంకుమ శక్తి కోసం ఉపయోగిస్తారు.
- వాసన పట్టులు లేదా చందనం: చందనం పవిత్రతకు సంకేతం. గణపతికి గంధం అనారోగ్యాన్ని తొలగిస్తుందని నమ్ముతారు.
- అక్షింతలు (కొందమేళ్లు): శుభకార్యాలలో అక్షింతలను వినియోగిస్తారు.
- ద్రవ్యాలు: ద్రవ్యాలు అంటే బియ్యం. ఇవి సంపూర్ణ శుభానికి సంకేతంగా పూజలో ఉపయోగిస్తారు.
- పానకం, నెయ్యి, పాలు, పంచామృతం: ఇవి అభిషేకానికి వాడతారు.
- పుష్పాలు: తెలుపు, ఎరుపు పువ్వులు లేదా కలర్ పువ్వులు గణపతికి ఇష్టమైనవి. వీటిని పూజలో ఉపయోగిస్తారు.
- దీపం, ధూపం: దీపం, ధూపం వినియోగించడం ద్వారా గణపతికి సమర్పణ చేయడం జరుగుతుంది.
- మొదకాలు లేదా నైవేద్యం: గణపతికి ఇష్టమైన ప్రసాదం మొదకలు. వీటిని తయారు చేసి పూజలో సమర్పిస్తారు.
- వడపప్పు, పండ్లు: వడపప్పు (పచ్చి శనగలు), వివిధ రకాల పండ్లు నైవేద్యంగా సమర్పించాలి.
గణపతి పూజ విధానం:
- స్థలము శుద్ధి: పూజకు ముందుగా పూజా స్థలాన్ని శుభ్రం చేసుకోవాలి. పూజకు ఉత్తమమైన స్థలంలో మట్టికి ముగ్గు వేయాలి.
- గణపతి ఆహ్వానం: గణపతి విగ్రహాన్ని లేదా చిత్రాన్ని పూజా స్థలంలో ఏర్పాటు చేయాలి. గణపతికి జలపాత్రం అందించి, పసుపు, కుంకుమ, గంధం అలంకరించాలి.
- సంకల్పం: ఈ పూజను గణపతికి అంకితం చేస్తున్నానని మనసులో సంకల్పం చేయాలి. అప్పుడు పూజ మొదలు పెట్టాలి.
- అభిషేకం: గణపతికి పంచామృతం (పాలు, పెరుగు, నెయ్యి, చక్కెర, తేనె) తో అభిషేకం చేయాలి. తరువాత శుద్ధజలంతో శుభ్రం చేసి, గంధం, పసుపు, కుంకుమతో అలంకరించాలి.
- పూజలో భాగంగా:
- పసుపు, కుంకుమ సమర్పించాలి.
- పువ్వులు మరియు అక్షింతలను చల్లాలి.
- ధూపం, దీపారాధన చేయాలి.
- పుష్పాలను గణపతికి సమర్పించాలి.
- ఆరతి: దీపారాధన చేసిన తరువాత గణపతికి ఆరతి చేయాలి. ఆరతిలోనే నైవేద్యాలు (మొదకాలు, పండ్లు) సమర్పించాలి. ఆరతి ముగిసిన తర్వాత కుటుంబ సభ్యులకు ఆరతి ఇవ్వాలి.
- మంత్రాలు: పూజ సమయంలో “ఓం గణ గణపతయే నమః” అనే మంత్రాన్ని జపించడం ద్వారా పూజ మరింత శక్తివంతమవుతుంది. గణపతి అష్టోత్తరం (108 పేర్లు) లేదా గణపతి స్తోత్రాలను పఠించవచ్చు.
- ప్రసాదం పంపిణీ: పూజ ముగిసిన తర్వాత అందరికీ ప్రసాదం అందించాలి. ప్రసాదంగా మొదకాలు, పండ్లు ఇవ్వడం ద్వారా గణపతి అనుగ్రహం లభిస్తుంది.
గణపతి పూజా ప్రాముఖ్యత:
గణపతిని పూజించడం వల్ల అన్ని విధాలైన విఘ్నాలు తొలగిపోతాయి. గణపతి శక్తి మన జీవితంలో సంతోషాన్ని, శ్రేయస్సును అందిస్తుంది. పూజ తర్వాత ఆహారాన్ని లేదా ప్రసాదాన్ని స్వీకరించడం కూడా ఒక ఆచారం.
గమనిక: ఈ సమాచారం సాధారణ సమాచారం మాత్రమే. పూర్తి వివరాల కోసం మీ గురువు లేదా పండితులను సంప్రదించండి.